1․ Ինձ համար իմ դպրոցի հրաշալիքը իմ ընկերներն են՝ Վիկան և Իրինան։

2․ Ինձ համար իմ դպրոցի հրաշալիքը դպրոցի ագարակն է։

3․ Ինձ համար իմ դպրոցի հրաշալիքը ընտրություն առարական է, քանի որ մենք մեր այդ դասաժամը մեր ուզած առարկան ենք անում։

4․ Ինձ համար իմ դպրոցի հրաշալիքները մեր դպրոցի Ձմեռային և Ամառային ճամբարներն են։

5․ Ինձ համար իմ դպրոցի հրաշալիքները Արատեսը և Արտանիշն են։

6․ Ինձ համար իմ դպրոցի հրաշալիքները լողավազաններն են։

1. Աշխարհի ամենամեծ գործող հրաբուխը Մաունա Լոան է, որը գտնվում է Հավայան կղզիներում։ Նրա բարձրությունը 4170 մ է։ Այն այնքան հաճախ չի ժայթքում, որքան իր հարեւան Կիլաուեան, բայց երբ ժայթքում է, գործընթացն ուղեկցվում է տպավորիչ և լայնածավալ լավայի հոսքերով։

2. Թաալը գտնվում է վարկանիշի մյուս ծայրում՝ այն ունի ընդամենը 311 մետր բարձրություն և համարվում է Երկրի ամենացածր հրաբուխը: Գտնվում է Ֆիլիպիններում 50 կմ. մայրաքաղաք Մանիլայից հարավ։ Չնայած իր համեստ չափերին, Թաալը երկրորդ ամենաակտիվ հրաբուխն է Ֆիլիպիններում՝ 33 թվականից ի վեր ընդհանուր 1572 ժայթքումներով:

3. Երբևէ փաստագրված ամենահզոր ժայթքումը Սումբավա կղզու Տամբորա հրաբխի վրա է (ներկայիս Ինդոնեզիայում): 1815 թվականին նա բառացիորեն հողին հավասարեցրեց կղզին։ Ժայթքման հետեւանքով զոհվել է առնվազն 10,000 մարդ, իսկ աղետի աղետալի հետեւանքները տասնյակ հազարավոր մարդկանց կյանք են խլել: Մթնոլորտ արտանետված մոխիրն ու գազերը սահմանափակեցին արևի լույսի քանակը, որը հասնում էր երկրի մակերեսին և հանգեցրեց գլոբալ ջերմաստիճանի նվազմանը, որն իր հերթին լուրջ խնդիրներ առաջացրեց գյուղատնտեսական մշակաբույսերի հետ, և շատ մարդիկ մահացան սովից: Այս ամենը նպաստեց նաև որոշ վտանգավոր հիվանդությունների տարածմանը (Հնդկաստանն, օրինակ, խոլերայի համաճարակով հարվածեց)։ 1816 թվականը պատմության մեջ մտավ որպես տարի առանց ամառի:

4. Ոչ պակաս տպավորիչ է Կրակատոա հրաբխի ժայթքումը 1883 թվականին, համանուն կղզին գոյացել է մեկ միլիոն տարի առաջ ներկայիս Ինդոնեզիայի տարածաշրջանում։ 1883 թվականին կղզին տարել է հրաբխի հրեշավոր ժայթքումը։ Կրակատոայի երկու երրորդը անհետանում է, և դրա մասերը ցրված են 1 միլիոն կմ2 տարածքի վրա: Ենթադրվում է, որ ժայթքումը ունեցել է 15,000 ատոմային ռումբի հզորություն: Մի քանի օր 280 կմ շառավղով տարածք։ սուզվում է խավարի մեջ. 57 մետրանոց ցունամիի ալիքները հասել են Ճավա և Սումատրա կղզիներ և սպանել մոտ 37,000 մարդու։

5. 20-րդ դարի ամենամեծ հրաբխային աղետը Մոն Պելեի ժայթքումն էր, որը գտնվում է Մարտինիկ կղզում: 1902 թվականին նա ողողեց լավայով և ամբողջությամբ ավերեց Սեն Պիեռ քաղաքը։ Ավելի քան 30,000 մարդ սպանվեց, և միայն երկուսը ողջ մնացին՝ կղզու ափին ապրող կոշկակարը և մի բանտարկյալ, որը պատիժ էր կրում հաստ քարապատ զնդանում, որը փրկեց նրա կյանքը։

6. Երկրի մակերեւույթի ավելի քան 80 տոկոսը (ծովի մակարդակից ներքև և բարձր) ունի հրաբխային ծագում: Բացի այդ, հրաբուխները առանցքային դեր են խաղացել մեր մոլորակի մթնոլորտի ստեղծման և առաջին օրգանիզմների առաջացման գործում:

7. Ինդոնեզիայում կա Կաուահ Լիեն անունով հրաբուխների համալիր։ Նրա զարմանալին այն է, որ նա թքում է կապույտ լավա։ Այս երևույթի մեջ իսկապես ոչ մի առեղծվածային բան չկա. դա պայմանավորված է երկրագնդի մակերևույթ եկող մեծ քանակությամբ ծծմբով:

8. Սուպեր հրաբուխները մարդկության համար ամենամեծ սպառնալիքներից են: Նման հրաբխի ժայթքումը կարող է հանգեցնել տեսակների զանգվածային ոչնչացման։ Բարեբախտաբար, սուպեր հրաբուխները ժայթքում են միջինը 100,000 տարին մեկ անգամ: Ամենահայտնի սուպերհրաբուխներից մեկը գտնվում է ԱՄՆ-ի Yellowstone ազգային պարկի տակ:

9. Ամենաշատ հրաբուխներ ունեցող երկիրն ԱՄՆ-ն է՝ 173։ Երկրորդ տեղում է Ռուսաստանը՝ 166 հրաբուխներով, իսկ պատվավոր երրորդ տեղում Ինդոնեզիան է, որտեղ կա 139 հրաբուխ։

10. Երկրի վրա ամենաակտիվ հրաբուխը Կիլաուեան է (ըստ Գինեսի ռեկորդների գրքի), որը գտնվում է Հավայան կղզիներում։ Փաստորեն, նա չի դադարում լավա փսխել 1983 թվականից ի վեր: Այս վարկանիշում երկրորդը Էտնա լեռն է, որը գտնվում է Սիցիլիա կղզում: Այնուամենայնիվ, որոշ գիտնականներ կարծում են, որ ամենաակտիվ հրաբուխը իրականում Յասուրն է, որը գտնվում է Վանուատու հանրապետության Տանա կղզում: Նրանց խոսքով՝ այն 111 տարի շարունակ ժայթքում է գրեթե անընդհատ։

11. Հրաբուխները գոյանում են հազարավոր տարիներ, բայց որոշ դեպքերում այս գործընթացը շատ ավելի արագ է ընթանում: 20 թվականի փետրվարի 1943-ին Մեքսիկայի Պարիկուտին գյուղի մոտ գտնվող եգիպտացորենի դաշտերում հայտնվեց հրաբուխ և սկսեց մեծ քանակությամբ լավա թափել: Միայն մեկ շաբաթ անց այն հինգհարկանի շենքի բարձրություն ունի։ Նրա «աճը» ավարտվեց 1952 թվականին, երբ հասավ 424 մետր բարձրության։

12. Հրաբխային ժայթքումները կարող են բարձր մոխիր նետել մթնոլորտ: Որոշ դեպքերում այն ​​կարող է հասնել 30 կմ բարձրության։ վերգետնյա մակարդակից:

13. Որքա՞ն է վտանգի գոտին հրաբխի շուրջը: Ենթադրվում է, որ ժայթքման դեպքում այն ​​ունի մոտ 32 կմ շառավիղ: Երբեմն, սակայն, վտանգավոր գոտին կարող է ունենալ 160 կմ շառավիղ։ Աշխարհում մոտ 350 միլիոն մարդ ապրում է ակտիվ հրաբուխներին վտանգավոր մոտ գտնվող բնակավայրերում։

14. Աշխարհում ինչ-որ տեղ ամեն օր ժայթքում են 10-ից 20 հրաբուխներ:

15. Արեգակնային համակարգի ամենաբարձր հրաբուխը ոչ թե Երկրի, այլ Մարսի վրա է։ Նրա անունը Օլիմպուս է (Օլիմպուս Մոնս), իսկ չափերն իսկապես տպավորիչ են։ Այն բարձրանում է մինչև 27 կմ։ Մարսի մակերևույթից բարձր, ինչը այն դարձնում է երեք անգամ ավելի բարձր, քան Էվերեստը:

Ինչպես գիտեք, երկրակեղևի տակ’ միջնապատյանի վերին մասում, նյութերը կիսահալված, հրահեղուկ վիճակում և բարձր ճնշման տակ են: Բարձր ջերմաստիճան ունեցող, գազերով հագեցած այդ հրահեղուկ զանգվածը կոչվում է մագմա։ Երբերկրակեղևում շարժումների հետևանքով ճեղքեր են առաջանում, Երկրի խորքից մագման այդ ճեղքերով հաճախ բարձրանում է վեր: Սառչելով ցամաքի մակերևույթի վրա ու օվկիանոսների հատակին’ մագման առաջացնում է որոշակի ձև ունեցող լեռներ, որոնց անվանում են հրաբուխներ։ Դրանք Երկրի մակերևույթ են արտաժայթքում լավա, տաք գազեր, ջրային գոլորշիներ, ապարաբեկորներ: Հրաբխի ժայթքման ժամանակ օջախից մագման բարձրանում է հրաբխի մղանցքով։ Մղանցքը վերջանում է ձագարաձև տեղամասով, որը կոչվում է խառնարան։ Խառնարանից Երկրի մակերևույթ են դուրս գալիս տարբեր գազեր, ջրային գոլորշիներ, հրաբխային մոխիր, փոշի, քարեր: Մագման վերածվում է լավայի, որի ջերմաստիճանը հասնում է 900—1 000°C—ի:Հրաբխի գործելուց միշտ չէ, որ մագման դուրս է գալիս Երկրի մակերևույթ: Երբեմն այն մնում է երկրակեղևում, սառչում է և առաջացնում ներժայթուկներ, որոնք պարունակում են մետաղների հարուստ պաշարներ:Հրաբուխները լինում են գործող, քնած և հանգած։ Գործող հրաբուխները մշտական կամ պարբերական ակտիվություն են ցուցաբերում: Գործող հրաբուխներից են Սաունա Լոան Հավայան կղզիներում (ԱՄՆ), Էտնան Սիցիլիայում (Իտալիա) և այլն: Հայտնի է շուրջ 1300 գործող հրաբուխ: Հրաբուխներն առավել տարածված են երկրակեղևի շարժունակ, գործուն տեղամասերում:Քնած հրաբուխները վաղուց արդեն չեն գործում, բայց պահպանել են գործող հրաբխին բնորոշ ձևն ու կառուցվածքը: Հայաստանում ավելի քան 500 քնած հրաբուխ կա: Քնած հրաբուխներ են նաև Մասիսն ու Արագածը:Հանգած հրաբուխները ոչ միայն չեն գործում, այլև չեն պահպանել գործող հրաբխին բնորոշ ձևն ու կառուցվածքը:Էտնան մոտավորապես 3300 մ բարձրությամբ գործողհրաբուխէ Սիցիլիա կղզում: Ներկայումս այն Եվրոպայի ամենահաճախ ժայթքող (մեկ ամսվա ընթացքում միջին հաշվով’ երեք անգամ) և ամենաբարձր հրաբուխն է:Հրաբխային ժայթքումներ լինում են նաև օվկիանոսների և ծովերի հատակին: Ջրի տակ առաջանում են լեռներ: Դրանք ստորջրյա հրաբուխներն են, որոնք երբեմն դուրս են գալիս ջրի մակերևույթ և առաջացնում են հրաբխային կղզիներ: Կան նաև ցեխային հրաբուխներ։ Դրանք առաջանում են հատկապես նավթաբեր շրջաններում, որտեղ գազերի ճնշման տակ ցեխազանգվածներ, ցեխաջրեր ու նավթ են արտաժայթքում Երկրի մակերևույթ:

Ваш ответ отправлен.

Важное дело, которое можно сделать далееСохранить мой ответ

Отправить другой ответ

Հայկական խոհանոցի զարդը՝ աննկարագրելի համեղ թփով դոլմա

Բազմաթիվ ուտեստների շարքում, որոնք առանձնահատուկ տեղ են զբաղեցնում ամբողջ աշխարհի սննդի սիրահարների սրտերում, տոլման հանդես է գալիս որպես սերնդեսերունդ փոխանցված խոհարարական ստեղծագործական արվեստի վկայություն:

Այս ճանապարհորդության ընթացքում մենք կանդրադառնանք տոլմայի հարուստ պատմությանը՝ բացահայտելով խաղողի տերևներով բարուրված այս համեղ ուտեստի գաղտնիքները։

Տոլմայի ծագումը

«Տոլման» պատրաստում են և՛ մսային, և՛ բանջարեղենային հումքով, լցոնած և փաթաթված՝ «տիլլի»–ի մեջ (ուրարտերեն՝ «տոլի» բառից, որը նշանակում է խաղողի տերև, այստեղից էլ տոլմա = խաղողի տերևի մէջ լցոնված և փաթաթված ճաշատեսակ)։ Դարերի ընթացքում այս ուտեստը ընդունվել, հարմարեցվել և տոնվել է տարբեր մշակույթների կողմից՝ իր վրա կրելով տարբեր ազդեցություններ:

Պատրաստման եղանակը

Խաղողի տերևների օգտագործումը որպես միջուկը փաթաթելու միջոց ոչ միայն հնարամիտ է, այլև գործնական, քանի որ խաղողի տերևները հեշտությամբ հասանելի են այն շրջաններում, որտեղ ուտեստը տարածված է: Տոլմա պատրաստելուց առաջ թարմ խաղողի տերևները եփում են: Բրնձի, համեմունքների և աղացած հորթի մսի անուշաբույր խառնուրդը խնամքով փաթաթվում է խաղողի տերևների մեջ՝ ստեղծելով գլանափաթեթների անուշաբույր բույլ։ Տոլման եփում են մարմանդ կրակի վրա, հետո անպայման թողնում՝ հանգստանա։

Մշակութային նշանակություն

Տոլման հսկայական մշակութային նշանակություն ունի: Ավանդական այս ուտեստը , որը հաճախ պատրաստվում է տոնական առիթների, ընտանեկան հավաքույթների և տոների ժամանակ, խորհրդանշում է միասնությունը, ժառանգությունը և ավանդույթների փոխանցումը մի սերնդից մյուսին:

Տոլմայի պատրաստումը սիրո աշխատանք է, որը միավորում է ընտանիքներին և համայնքներին, երբ նրանք հավաքվում են միասին խաղողի տերևները քաղելիս և տոլման փաթաթելիս։ Երբ մենք ուսումնասիրում ենք տոլմայի հարուստ պատմությունը, հասկանում ենք նրա ամենազորավոր կողմը՝ ուտեստի հավաքական ուժը: Այս սիրելի ուտեստը միավորում է ընտանիքներին և ընդգծում գերդաստանի գեղեցկությունը բառի ամբողջական իմաստով։

Անգլերեն բաժին

https://khachatryanlina.edublogs.org/category/%d5%a1%d5%b6%d5%a3%d5%ac%d5%a5%d6%80%d5%a5%d5%b6

Leaves are falling, soft and bright,
Golden colors, what a sight!
Wind is whispering through the trees,
Dancing leaves float with the breeze.

The sky turns gray, the air is cool,
Autumn’s here, it’s nature’s rule.
Pumpkins grow, big and round,
Fallen leaves cover the ground.

Apple orchards, fruits to pick,
Sweaters on, the weather’s slick.
Autumn’s magic all around,
In the fields and on the ground.


Vocabulary-Բառարան
Leaves – տերևներ աre falling – ընկնում են soft – փափուկ Golden – ոսկեգույն what a sight! – ինչ տեսարան է  is whispering – շշնջում է through – միջով float – սահում են the breeze – զով քամի ature’s rule – բնության օրենքը cover – ծածկում են the ground – հողը / գետինը Apple orchards – խնձորի այգիներ slick – սահուն։

Video material 1  2  3

AUTUMN
Autumn is one of the most beautiful seasons of the year. It is unique with its beautiful weather, colors, and harvest.Autumn is like a talented artist who can paint very beautiful landscapes.

The autumn months are September, October, and November. Autumn is very pleasant in Armenia. The days are warm, but it often rains. The leaves on the trees change their colors and fall to the ground. Children love to play on that colorful carpet. Birds migrate to warmer countries and nature prepares for the cold of winter.

Our school holidays are at the beginning of November. Usually these holidays last a week. Time is very short, but we manage to rest and gather energy to study better.

Vocabulary-Բառարան

the most-ամենա unique-յուրահատուկ harvest-բերքահավաք talented-տաղանդավոր artist-նկարիչ landscapes-բնապատկերներ pleasant-հաճելի warm –ջերմ leaves –տերևներ change-փոխել fall-ընկնել  ground-հատակ. Colorful-գույնզգույն carpet-գորգ birds-թռչուններ  migrate-չվել  nature-բնություն prepares-պատրաստվել manage to rest-հասցնում ենք հանգստանալ gather-հավաքել energy-էներգիա better-ավելի լավ։

What is the weather like in autumn?
Ի՞նչպիսին է եղանակը աշնանը
The weather is warm in autumn-աշնանը եղանակը ջերմ է։
It often rains in autumn-աշնանը հաճախ անձրև է գալիս։
The sky is cloudy-երկինքը ամպամած է։
The weather is windy-եղանակը քամոտ է։
The weather is foggy-եղանակը մառախլապատ է։
There is often thunder-հաճախ ամպրոպ է լինում։
There is often lightning-հաճախ կայծակ է լինում։


Task-Առաջադրանք
Look at the picture and complete the sentences-Նայի՛ր նկարին և լրացրու՛ նախադասությունները։
/Windy, rainy, foggy, warm ,cloudy, thunder , lightning /
The weather is rainy
The weather is windy
The weather is lightnight
The weather is foggy
The weather is warm
There is often thunder
There is often cloudy

What do you usually wear in the autumn?
Ի՞նչ ես դու սովորաբար հագնում աշնանը։
In autumn we wear trousers -Աշնանը մենք հագնում ենք տաբատ։
In autumn we wear a sweater- Աշնանը մենք հագնում ենք սվիտր։
In autumn we wear a jacket- Աշնանը մենք հագնում ենք ժակետ։
In autumn we wear a raincoat- Աշնանը մենք հագնում ենք անջրանցիկ վերարկու։
In autumn we wear a jumper- Աշնանը մենք հագնում ենք բաճկոն։
In autumn we wear rain boots- Աշնանը մենք հագնում ենք ճտքավոր կոշիկներ։
In autumn we wear a hat and a scarf. Աշնանը մենք հագնում ենք գլխարկ և վզարկու։
In autumn we carry an umbrella- Աշնանը մենք անձրևանոց ենք կրում։


Task-Առաջադրանք
Look at the picture and describe what the children are wearing- Նայի՛ր նկարին և նկարագրի՛ր, թե ի՞նչ են հագել երեխաները։

The girl is wearing
The girl is wearing a raincoat, trousers, rain boots, hat and scarf and carry  an umbrella.

The boy is wearing
The boy is wearing hat and scarf, trousers, sweater and boots.


What do you usually do in the autumn?
Ի՞նչով ես դու սովորաբար զբաղվում աշնանը։
In the autumn ,people harvest the crops-աշնանը մարդիկ հավաքում են բերքը։
 In the autumn ,people pick fruit from the trees-աշնանը մարդիկ ծառերից քաղում են մրգերը։
 In the autumn ,people gather vegetables from the bushes-աշնանը մարդիկ թփերից բանջարեղեն
են հավաքում։
 In the autumn ,people sweep and collect the leaves-աշնանը մարդիկ ավլում և հավաքում են տերևները։
 In the autumn ,people build birdhouses-աշնանը մարդիկ թռչունների համար տաղավարներ են կառոցում
 In the autumn ,people make crafts from the leaves-աշնանը մարդիկ տերևներից ձեռքի աշխատանքներ են պատրաստում։

                        Task-Առաջադրանք

Look at the pictures and write what the children usually do in the autumn-Նայի՛ր նկարներին և գրի՛ր , թե ի՞նչ են երեխաները սովորաբար անում աշնանը։

  In the autumn ,children  build birdhouses.

 _____________________________________________.

_______________________________________________.

__________________________________________________.

__________________________________________________.

____________________________________________.

Fruits and vegetables

Fruits-մրգեր

Apple-խնձոր Pear-տանձ Grape-խաղող Plum-սալոր Peach-դեղձ Apricot-ծիրան Pomegranate-նուռ Fig-թուզ Cherry-բալ

Vegetables-բանջարեղեն

Tomato-պոմիդոր Cucumber-վարունգ Cabbage-կաղամբ Pumpkin-դդում Carrot-գազար Eggplant-սմբուկ Onion-սոխ Garlic-սղտոր Potato-կարտոֆիլ pepper-պղպեղ broccoli-ծաղկակաղամբ mushroom-սունկ corn-եգիպտացորեն

Word search-բառգտնելուկ

A	E	P	P	E	R	X	F	I	G	Y
P	L	U	M	G	A	R	L	I	C	B
P	E	A	R	C	H	E	R	R	Y	R
L	M	U	S	H	R	O	O	M	X	O
E	G	G	P	L	A	N	T	X	Y	C
X	R	A	E	X	X	X	O	P	C	C
Y	A	R	A	Y	C	Y	M	P	A	O
Z	P	L	C	X	O	Y	A	P	R	L
Y	E	I	H	Y	R	Z	T	P	R	I
X	Y	C	Y	O	N	I	O	N	O	X
P	O	M	E	G	R	A	N	A	T	E
P	U	M	P	K	I	N	R	R	R	R
T	O	M	A	T	O	Y	Z	Z	Z	O
X	X	X	P	O	T	A	T	O	X	X

Task-Առաջադրանք

Autumn adjectives-աշնանային ածականներ

Big –մեծ small –փոքր tasty-համեղ tasteless-անհամ sweet-քաղցր spicy-կծու  bitter-դառը beautiful-գեղեցիկ soft-փափուկ hard-պինդ thick-հաստ thin-բարակ ripe-հասած underripe-անհաս expensive-թանկ cheap-էժան green-կանաչ red-կարմիր yellow-դեղին։

Make up phrases using fruit and vegetable names and adjectives-Կազմի՛ր բառակապակցություններ՝ օգտագործելով մրգերի և բանջարեղենի անունները և ածականները։

A big pumpkin.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

____________________________________________.

Read, listen and try to make your own conversation.Կարդա՛, լսի՛ր և ստեղծի՛ր քո երկխոսությունը։

Maria: The weather is windy today.

Ariana: Yes, it’s autumn. The leaves are falling, and the sky is cloudy.

Maria: What do you usually do in autumn?

Ariana: We harvest vegetables and fruits. We also build birdhouses.

Maria: That’s nice! Do you like autumn?

Ariana: Yes, I love the colorful leaves.